Plantagekerk
[locatie]

De voorgeschiedenis

Medio 1835 vond de Afscheiding plaats in Zwolle. De afgescheiden gemeente had echter vrijwel onmiddellijk te kampen met interne verdeeldheid. In 1838 leidde dit tot een scheuring, in 1866 gevolgd door een tweede scheuring. Zo waren er dan drie gemeenten der afgescheidenen in Zwolle.
In 1869 kwam het tot een hereniging van de drie gemeenten. Men ging samen verder onder de naam ‘Christelijke Gereformeerde Kerk’. De bestaande kerkgebouwen waren te klein voor de verenigde gemeente. Daarom besloot de kerkenraad in 1872 tot nieuwbouw. In 1873 kon van de gemeente Zwolle bouwgrond worden gekocht, op drooggelegd terrein bij een gedeelte van de oude stadsmuur.

Ingebruikneming

Op 25 juli 1875 werd de kerk in gebruik genomen in aanwezigheid van de burgemeester van Zwolle en de commissaris der koningin in Overijssel. De voorzitter van de bouwcommissie stelde uitdrukkelijk dat het gebouw het resultaat was van de vereniging van 1869. De kerk werd dan ook gepresenteerd als een symbool van eenheid. Het gebouw moest getuigen dat “het beginsel, het welk vereenigt, krachtiger is dan het verschil dat scheidt”.
Kerkenraad en bouwcommissie hadden dus een hoge pretentie met het nieuwe kerkgebouw!
Die hoge pretentie bleek ook uit het feit dat men een echte architect had ingeschakeld. De afgescheidenen waren altijd gewend om rechtstreeks naar een aannemer te gaan. Vooral goedkoop en doelmatig zijn vanouds de uitgangspunten van gereformeerde kerkbouw geweest. Alzo niet bij de Plantagekerk, hoewel….. pas in 1880 kwam er verwarming en toen duurde het nog een jaar voordat er een toiletvoorziening kwam. En in 1892 moest het torentje op de voorgevel worden afgebroken omdat de constructie te licht was.

Eén interieurstuk nam men mee uit het voormalige kerkje van de Christelijke Afgescheiden Gemeente: het orgel. Lange tijd is aangenomen dat dit orgel in 1866 is gebouwd. Bestudering van het orgelfront heeft evenwel uitgewezen dat dit moet dateren uit omstreeks 1845, hetgeen kan kloppen met bepaalde archiefgegevens. De precieze herkomst van het orgel wordt momenteel onderzocht in het kader van een algehele inventarisatie van historische orgels in Nederland.